Εν όψη του κύματος κακοκαιρίας "Μήδεια" που πρόκειται να πλήξει την χώρα μας σε λιγες ώρες ας αναφέρουμε μερικά πράγματα για το κίνδυνο που μπορει να προκύψει από παγετούς στο αμπέλι μας.
Καταρχάς να ξεκαθαρίσω πως η άμπελος είναι αρκετά σκληραγωγημένη σε ακραίες και αντίξοες συνθήκες και γι αυτό είναι και ένα είδος που προσαρμόζεται σε πάρα πολλά διαφορετικά κλίματα σε όλο τον κόσμο. Για να σας εξηγήσω όμως πόσο ανθεκτική είναι η άμπελος πρέπει πρώτα να δούμε μερικές βασικές αρχές για το πως λειτουργεί το αμπέλι κατά την διάρκεια του φθινοπώρο και του χειμώνα.
Φθινόπωρο - Η προετοιμασία για τον Λήθαργο.
Μετά τον τρύγο και κατά την διάρκεια του Φθινοπώρου, η άμπελος προετοιμάζεται για τον λήθαργο. Η προετοιμασία αυτή συμβαίνει όσο η θερμοκρασία μειώνεται. Από τους ξυλώδεις ιστούς (μόνιμοι βραχιόνες, κεντρικός κορμός, οφθαλμοί και άλλα μόνιμα μέρη) το νερό απομακρύνεται σιγά σιγά με μια διαδικασία αφυδάτωσης. Οι οφθαλμοί (μάτια) αρχίζουν να σκληραγωγόνται προκειμένου να γίνουν ανθεκτικοί στις αντίξοες συνθήκες του χειμώνα. Η όλη διαδικασία της προετοιμασίας ελέγχεται απο την Θερμοκρασία που μειώνεται σταδιακά, αλλά και τον κύκλο της ημέρας που μικραίνει. Η διαδικασία σκληραγώγησης των οφθαλμών (που είναι και το πιο ευαίσθητο τμήμα της αμπέλου, αλλά και το σημαντικότερο για την μελλοντική παραγωγή) ξεκινά απο πολύ νωρίς, το φθινόπωρο, αλλά συνεχίζεται όσο οι θερμοκρασίες μειώνονται και μέσα στην περιόδο του χειμώνα. Σημαντικά "όπλα" στην αντιμετώπιση του παγετού, είναι και η συσσώρευση σακχάρων αλλά και πρωτεϊνών στα κύτταρα των οφθαλμών που λειτουργούν ως φυσικά αντιψυκτικά, αποτρέποντας έτσι την πιθανότητα να δημιουργηθούν παγοκρύσταλλοι εντός των κυττάρων που θα προκαλέσουν μόνιμες βλάβες στους οφθαλμούς.
Χειμώνας - Περίοδο Ληθάργου
Κατά την περιόδο του Ληθάργου, η άμπελος είναι αρκετά ασφαλής. Για να υποστούν ζημιές οι οφθαλμοί πρέπει να υπάρξουν συνθήκες υπερβολικά αντίξοες για πολλές ημέρες. Στην χώρα μας τέτοιες συνθήκες σπάνια συναντώνται (εκτός απο ελάχιστες ορεινές περιοχές) συνεπώς δεν πρέπει να υπάρχει λόγος ανησυχίας κατά την διάρκεια του χειμώνα, ακόμα και αν έχετε κλαδέψει. Μάλιστα, για να μπορέσουν να ενεργοποιηθούν οι μηχανισμοί εξόδου από τον λήθαργο, πρέπει τα αμπελια να εκτεθούν σε συνθήκες ψύχους (κοντά στο μηδέν) για κάποιες συγκεκριμένες ώρες (περίπου 150 - 200 ώρες κατά την διάρκεια του χειμώνα).
Πότε όμως μπορεί να υπάρξει απειλή;
Η κλιματική αλλαγή σίγουρα έχει επιρροή στον κύκλο της αμπέλου. Οι μεγάλες διακυμάνσεις θερμοκρασιών κατά την διάρκεια του χειμώνα (Με ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών έως και 28 βαθμούς κελσίου τον μήνα Ιανουάριο) έχουν επιρροή στην λειτουργία του ληθάργου. Ήδη στην Νότια Ελλάδα και την Κρήτη έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα δακρύρροιας και διόγκωσης οφθαλμών από τις αρχές Φεβρουαρίου ή ακόμα και εκβλάστηση οφθαλμών κορυφής (πριν το κλάδεμα δηλαδή). Τέτοια φαινόμενα μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες στα αμπέλια όταν αυτές οι υψηλές θερμοκρασίες ακολοθούνται από σύντομες ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως αναμένονται μέσα στις επόμενες ώρες με το κύμα κακοκαιρίας "Μήδεια". Αυτή είναι και η μεγαλύτερη απειλή κατά την διάρκεια του ληθάργου. Όταν όμως δεν έχουμε φαινόμενα πρόωρης εξόδου απο τον λήθαργο, τα αμπέλια μας είναι πολύ ασφαλή.
Μάθε για την κλιματική αλλαγή και την επίδρασή της στον αμπελώνα - Ντοκιμαντέρ από το The Greek Vineyard
Έξοδος από τον λήθαργο - πρώτα στάδια της εκβλάστησης
Η περιόδος από την διόγκωση των οφθαλμών και έως τα πρώτα 15 εκ βλαστών, είναι η πιο ευαίσθητη για ζημιές από όψιμο παγετό. Εκείνη την περιόδο και λίγες ώρες ολικού παγετού αρκούν για να υποστεί ζημιά το φυτικό μας κεφάλαιο. Τo The Greek Vineyard συνιστά να παρακολουθείτε συνεχώς τις μετεωρολογικές προγνώσεις εκείνη την περιόδο, ειδικά αν βρίσκεστε σε περιοχή που πλήττεται από όψιμος παγετούς.
Μέτρα αποφυγής ζημιών από όψιμους παγετούς:
Αποφύγετε εγκατάσταση αμπελώνα σε χαράδρες ή χαμηλά σημεία που παγιδεύουν το ψυχρό αέρα (ο ψυχρός αέρας είναι βαρύτερος και κινείται πάντα στο χαμηλότερο υψομετρικά σημείο)
Αν η περιοχή σας πλήττεται από όψιμους παγετούς διαμορφώστε τα αμπέλια σας με σταύρωμα στα 80 εκ τουλάχιστον
Επιλέξτε ποικιλίες που προσαρμόζονται στις κλιματικές συνθήκες της περιοχής σας
Σε περιοχές όπου υπάρχει κίνδυνος ζημιάς απο όψιμο παγετό να κλαδεύετε όσο πιο αργά γίνεται. Το πρώιμο κλάδεμα, επιταχύνει την εκβλάστηση του αμπελώνα.
Αν αναμένεται παγετός στο στάδιο της εκβλάστησης, η πρόωρη εφαρμογή αμινοξέων με ψεκασμό, βοηθά στην αντιμετώπιση του παγετού. Συμβουλευτείτε τον τοπικό σας γεωπόνο.
Το κλάδεμα αποτελεί μια απο τις σημαντικότερες εργασίες στον αμπελώνα και επιδρά στον χρόνο εξόδου απο τον λήθαργο. Μάθε για το κλάδεμα μέσα απο τους σύντομους και απλούς οδηγούς του The Greek Vineyard!
Comments